Cơ vận động nhãn cầu và mi mắt.

Các cơ vận động nhãn cầu ( cơ ngoại nhãn ) tạo ra chuyển động của nhãn cầu và chuyển động đồng bộ của mi mắt. Tất cả các cơ ngoại nhãn (trừ cơ chéo bé) đều bắt đầu từ đỉnh mắt và đi về phía trước bám vào nhãn cầu hoặc mi mắt. Bốn cơ thẳng xuất phát từ vòng Zinn. Cơ nâng mi bắt nguồn từ phía trên vòng Zinn ở canh nhỏ xương bướm. Cơ chéo lớn xuất phát ở phía trong hơn so với cơ nâng mi và đi ra trước qua ròng rọc ở bờ trên trong hốc mắt. Cơ chéo bé bắt nguồn từ phần trước của sàn hốc mắt, phía sau ngoài túi lệ.

Các cơ vận động nhãn cầu:

Các cơ vận động gồm 4 cơ thẳng và 2 cơ chéo.

Bốn cơ thẳng:

Từ chỗ xuất phát là vòng Zinn, bốn cơ thẳng đi về phía trước tạo thành một chóp cơ, giữa các cơ có màng liên cơ. Trong chóp cơ có thị thần kinh hạch mi, mạch máu và dây thần kinh mi, động mạch và tĩnh mạch mắt.

Cơ thẳng ngoài:

Dài khoảng 40,6mm, chạy dọc theo thành nhoài hốc mắt. Cơ thẳng ngoài tận dùng bằng một đoạn gân dài 8,8mm. Bám tận cách rìa giác mạc 7mm, bám thẳng và cân đối với kinh tuyến ngang.

  • Thần kinh chi phối. Dây thần kinh VI
  • Tác dụng đưa nhãn cầu ra ngoài.
  • Khi liệt dây thần kinh 6 gây ra tình trạng mắt lác trong

Cơ thẳng trong:

Chạy dọc theo thành trong hốc mắt, tận cùng bằng một gân dài từ 5,7mm đến 6mm rộng 7mm. Chỗ bám cách rìa giác mạc từ 5 – 6mm cân đối với kinh tuyến ngang. Thân cơ rộng, dài 40mm, khoẻ. Động mạch cung cấp máu là nhánh cơ dưới của động mạch mắt.

  • Thần kinh chi phối: Nhánh dưới dây III
  • Tác dụng: đưa nhãn cầu vào trong.
  • Liệt dây thần kinh 3 ( Dây III) gây lác ngoài

Cơ thẳng trên:

Dài 41,8mm đi từ phần trên vòng Zinn theo sát thành trên của hốc mắt. Phía trên cơ này co cơ nâng mi trên. Hai bao của cơ thẳng trên và cơ nâng mi trên dính liền với nhau. Cơ thẳng trên tận cùng bằng một đoạn gân dài 5,8mm, rộng 10mm, cách rìa giác mạc 6 – 8mm. Động mạch cung cấp máu là nhánh cơ trên của động mạch mắt.

  • Thần kinh chi phối: Nhánh trên của dây thần kinh III.
  • Tác dụng: Đưa nhãn cầu lên trên, xoáy vào trong, đưa vào trong
  • Liệt nhánh trên dây thần kinh 3 gây lác đứng phối hợp và song thị đứng

Cơ thẳng dưới:

Tận cùng bằng một đoạn gân dài 5,5mm, rộng 7,4mm cách rìa giác mạc khoảng 6,5 – 7mm.

  • Thần kinh chi phối: nhánh dưới của dây thần kinh III.
  • Tác dụng: đưa nhãn cầu xuống dưới, xoáy ra ngoài, đưa vào trong
Cơ vận động nhãn cầu và dây thần kinh vận động nhãn cầu
Cơ vận động nhãn cầu và dây thần kinh vận động nhãn cầu

Hai cơ chéo

Cơ chéo lớn (chéo trên):

Từ đỉnh hốc mắt, cơ chéo đi ra trước hướng về góc trên trong của hốc mắt. Phần cơ dài 30mm thân tròn, tiếp sau là một gần dài 10mm rồi chui vào ròng rọc cơ chéo lớn, dải gân dài 20mm chạy chéo xuống dưới và ra phía sau ngoài, tạo với thân cơ chéo một góc 55 độ 55 độ. Dải gân hình nan quạt bám ở nửa sau nhãn cầu phía trên ngoài.

  • Thần kinh chi phối: Dây thần kinh IV.
  • Tác dụng: Đưa nhãn cầu vào trong, đưa xuống dưới và đưa ra ngoài.
  • Khi liệt dây thần kinh IV -> mắt lác dọc xuống dưới

Cơ chéo bé (chéo dưới):

cơ chéo bé xuất phát từ góc trong của hốc mắt ngay phía sau và ngoài của túi lệ. Từ nơi xuất phát thân cơ hướng về phía sau tạo với trục của nhãn cầu ôm lấy phần dưới nhãn cầu và cơ thẳng dưới. Cơ chéo bé nhất (chỉ dài 35 – 37mm), cơ bám tận vào góc dưới ngoài của cực sau nhãn cầu bằng một dải gân dài 3mm.

  • Thần kinh chi phối: Nhánh dưới dây thần kinh III.
  • Tác dụng: Xoáy ra ngoài, Đưa nhãn cầu lên trên và ra ngoài.

Ngoài 6 cơ vận nhãn ngoại lai, mỗi mắt còn có hai cơ vận nhãn nội tại là cơ thể mi và cơ co thắt đồng tử cũng liên quan đến động tác vận nhãn trong động tác quy tụ và điều tiết.

Chia sẻ bài viết lên:
0 0 phiếu bầu
Đánh giá bài viết này
Nhận thông báo qua Email
Nhận thông báo cho
guest
0 Bình luận
Cũ nhất
Mới nhất Được bình chọn nhiều nhất
Inline Feedbacks
Xem tất cả các bình luận
0
Click vào đây tham gia bình luận ngay!x